----- Forwarded
Message -----
From: Cuong Nguyen <
To: "@" <@>
Sent: Wednesday, August 30, 2017, 7:43:25 PM CDT
Subject: Chính phủ VN tự ‘đóng cửa thắng’ vụ Trịnh
Vĩnh Bình
Cũng nên đọc để hiểu thêm về vụ án Trịnh
Vỉnh Bình
Và nhũng ai là nạn nhân của Cọng sản VN
- nếu có thể - cũng nên
nhờ Toà Trọng tài Quốc Tế,hầu đem lại
công lý cho mình
nđc
Chính phủ VN tự ‘đóng cửa thắng’ vụ Trịnh Vĩnh Bình
Ông Trịnh Vĩnh Bình ra khỏi tòa án ở Paris ngày 28/9/2017
Với hình ảnh phấn kích giơ hai cánh tay lên và IM LẶNG không tiết
lộ nội dung xét xử sau khi rời khỏi Tòa Trọng Tài Quốc tế tại Paris, dường như
cho thấy sẽ có một chiến thắng cho ông Trịnh Vĩnh Bình sẽ được tuyên vào ngày
31/8 tới.
Sự im lặng không tiết lộ nội dung vụ việc như là một phần nghĩa vụ
theo thông lệ dành cho bên thắng kiện khi
xử ở Tòa Trọng Tài để giảm thiểu sự ảnh hưởng đến uy tín của bên thua kiện. Thủ
tục xét xử của Tòa Trọng Tài rất khác với Tòa án truyền thống, nó luôn đảm bảo
được yếu tố bí mật vụ việc, những người không liên quan vụ việc sẽ không được
phép tham dự, trong suốt thời gian xét xử bên nguyên lẫn bên bị không được phép
tiết lộ, cung cấp thông tin vụ việc cho báo chí. Thậm chí là phải giữ bí mật về
bản án thi hành sau đó. Đó là lý do suốt một tuần qua khi vụ kiện bắt đầu, cộng
đồng rất quan tâm đến vụ kiện nhưng báo chí cũng không thể có được một thông
tin về diễn biến phiên tòa.
Trước khi đi vào đánh giá vụ án của ông Bình, tôi xin cung cấp
thông tin 2 vụ kiện trước đây liên quan đến các cơ quan Chính Phủ Việt Nam, đó
là vụ HLV trưởng đội bóng đá Việt Nam Letard kiện Liên đoàn Bóng đá Việt Nam,
và vụ ông Liberati kiện Hãng Hàng Không Vietnam Arlines (VNA).
Cả 2 vụ này phía Việt Nam đều thua kiện vì những “nhận định ngây
ngô” từ phía lãnh đạo, và đến vụ ông Trịnh Vĩnh Bình, Chính Phủ cũng không rút
ra kinh nghiệm mà còn tiếp tục đi vào vết xe đổ của Liên đoàn bóng đá và VNA.
Vụ Liên Đoàn Bóng đá VN thua vì “thiếu hiểu biết” luật quốc tế:
Vụ việc bắt đầu khi Liên Đoàn Bóng đá VN sa thải ông Letard vào năm
2002. Ban đầu ông Letard đã khiếu nại vụ việc lên Liên Đoàn Bóng Đá Thế Giới
(FIFA) để yêu cầu Việt Nam bồi thường vì đã vi phạm hợp đồng. FIFA ra quyết
định giải quyết khiếu nại với kết luận nghiêng về phía Việt Nam, xử thua ông Letard.
Không đồng ý với kết quả giải quyết khiếu nại của FIFA, ông Letard
đã khởi kiện ra Tòa Trọng tài Thể thao ở Thụy sĩ. Tòa Trọng tài Thể thao thụ lý
vụ việc và thông báo cho Liên Đoàn Bóng Đá VN biết và yêu cầu Liên đoàn bóng đá
VN cung cấp thông tin vụ việc, cũng như phản hồi các cáo buộc của ông Letard.
Nhưng Liên đoàn bóng đá Việt Nam không chịu cung cấp thông tin theo yêu cầu của
tòa. Thậm chí khi được triệu tập đến phiên tòa để xét xử nhưng Liên Đoàn Bóng
đá Việt Nam cũng chẳng thèm tham dự.
Lý do của việc “không quan tâm đến vụ kiện” là do các quan chức
lãnh đạo của Liên đoàn Bóng đá VN khi đó cho rằng đã có kết quả giải quyết cuối
cùng của FIFA, kiện ra Tòa Trọng tài Thể Thao ở Thụy sĩ không phải là phương
phức để giải quyết tranh chấp theo như hợp đồng ký kết, nên nó không có giá
trị. Với lại kiện ra tòa Thụy Sỹ, nếu thua “mà ở Việt Nam ta không chấp hành
thì làm gì được nhau”.
Phiên tòa vụ này được mở ra mà không có bị đơn là Liên Đoàn Bóng đá
VN. Thế là nguyên đơn đươc dịp tha hồ vạch tội.
Kết quả là Tòa trọng tài Thể
thao xử ông Letard thắng kiện, yêu cầu Liên Đoàn Bóng đá VN bồi thường hợp đồng
cho ông Letard với số tiền gần 200 ngàn đô ( 3 tỷ đồng Việt Nam thời đó). Áp
dụng hình thức chế tài nếu không thi hành án thì Liên Đoàn Bóng đá VN sẽ bị cấm
tham gia tất cả các giải đấu bóng đá theo hệ thống FIFA trong 2 năm.
Lúc này các quan chức Liên đoàn bóng đá VN mới “té ngửa” ra, là
phán quyết của tòa này lại có hiệu lực pháp lý cao hơn phán quyết của FIFA, mà
FIFA cũng phải thi hành bản án của Tòa Trọng tài Thể thao.
Thật ra việc khởi kiện cũng rất đơn giản, khi trong Quy chế giải
quyết khiếu nại của FIFA nêu rõ, khi tranh chấp xảy ra nếu không đồng ý với kết
quả giải quyết khiếu nại của FIFA thì các bên có thể khởi kiện vụ việc ra Tòa
Trọng tài Thể thao ở Thụy Sỹ, và các phán xử của Tòa án này là có hiệu lực cuối
cùng mà FIFA cũng phải đảm bảo thi hành.
Thế là Liên đoàn Bóng đá VN mới chịu báo cáo lên chính phủ và cầu
cứu. Ngân sách nhà nước cấp cho Liên đoàn bóng đá VN vào năm đó được 3,7 tỷ, đã
bị ông Letard “xơi” mất 3 tỉ. Quá đau! Vụ này thua vì ra cuộc chơi quốc tế mà
thiếu hiểu biết luật quốc tế.
Đến vụ thứ 2, Vietnam Arlines (VNA) thua vì xem thường tòa án nước
ngoài
Vụ việc bắt đầu với một ông người Ý mang tên Liberati kiện Vietnam
Arlines (VNA) ra Tòa án Roma ở Ý, yêu cầu VNA trả tiền chi phí cho ổng vì VNA
đã Ủy quyền cho một Đại lý VNA thuê ổng làm việc. Đại lý này bị phá sản, ổng
đành nắm đầu VNA đòi tiền. Phiên tòa mở ra, tòa triệu tập nhưng Vietnam Arlines
cũng không cử người tham dự, theo kiểu “ta chả liên quan”. Sự vắng mặt của bị
đơn làm Tòa án Ý nhanh chóng tuyên Liberati thắng kiện, buộc Vietnam Arlines
phải thanh toán cho bên nguyên đơn 1,3 triệu euro.
Đứng trước phán quyết này lãnh đạo Vietnam Arlines đánh giá phán
quyết ở Tòa án nước Ý dễ gì thi hành được ở Việt Nam khi Vietnam Arlines là
“con cưng” của nhà nước, Vietnam Arlines cũng chẳng có tài sản ở Ý thì… “làm gì
được nhau”.
Đúng là suốt gần 7 năm sau đó án này không thi hành được, vì ở Ý
không có gì để chế tài được VNA. Rồi bỗng một ngày của năm 2002, luật sư
Liberati phát hiện VNA đang có một tài khoản triệu đô ở nước Pháp, đây là cơ
hội ngàn vàng, đảm bảo cho việc thi hành án của VNA. Thi hành ở Ý không được
thì nhờ Pháp “thi hành hộ”, đó là cách làm của luật sư đại diện cho ông
Liberati.
Giữa Ý và Pháp đều thuộc khối Liên minh Châu âu. Đây là một Liên
minh gần như nhất thể hóa về chính trị, ngoại giao và tương trợ tư pháp rất
chặt chẽ với nhau. Thế là tòa án ở Pháp nhanh chóng ra quyết định phong tỏa tài
khoản triệu đô của VNA tại Pháp để đảm bảo thi hành án.
Điều buồn cười trong vụ này, lúc đầu VNA chỉ bị yêu cầu thanh toán
là 1,3 triệu euro, nhưng không chịu thi hành ngay, mà đi thuê mấy luật sư để
“gỡ” vụ phong tỏa tài sản ở Pháp. Kết quả cuối sau một thời gian kiện cáo của
VNA, gỡ đâu không thấy mà cuối cùng cũng thành “gỡ ghẻ”.
Kết quả cuối cùng là
VNA phải thanh toán bồi thường cho ông Liberati 5,2 triệu euro, vì phải thanh
toán cho bên nguyên đơn thêm tiền lãi suất của nhiều năm và thanh toán luôn chi
phí luật sư cho bên họ, vì VNA là bên thua kiện
Vụ này VNA thua đau vì đã xem thường thẩm quyền và khả năng thi
hành bản án của Tòa án quốc gia Ý.
Hai bài học trên đã có, đến vụ thứ 3, trở lại vụ án Trịnh Vĩnh
Bình, Chính phủ đã đi vào vết xe đổ của Liên Đoàn Bóng đá và VNA dù hiểu biết
luật chơi của quốc tế nhiều hơn, nhưng vẫn còn mang tư duy thiếu tôn trọng luật
chơi quốc tế.
Có thể kể ra một số lỗi của Chính Phủ trong vụ này như sau:
Thứ nhất, Chính phủ đã không thi hành đầy đủ các cam kết với ông Bình
theo như Thỏa thuận tại Tòa trọng tài Singapore vào năm 2006, đó là việc trả
lại tài sản đất đai và nhà xưởng đã tịch thu của ông Bình. Nếu vào thời điểm
này Chính Phủ quyết tâm thực hiện thỏa thuận tại Tòa trọng tài Singapore thì có
thể chỉ phải bỏ ra khoảng 20-30 triệu đô thu hồi đất đai để trả lại hoặc có thể
tìm kiếm sự thỏa thuận riêng với ông Bình nhận tiền thay cho nhận đất đai. Tuy
nhiên, chính phủ đã làm ngơ, không tiến hành thực hiện cam kết này, để rồi sau
mười năm dẫn đến việc ông Bình tái khởi kiện, yêu cầu đòi bồi thường đến ít
nhất 1,25 tỷ đô.
Ông Bình đòi đến ít nhất 1,25 tỷ đô nghe có vẻ như là bất hợp lý.
Nhưng vào tay các luật sư quốc tế là đều có cở sở. Luật sư cũng chẳng khó khăn
gì để chứng minh cho việc giá thành đất đai tại Việt Nam của ông Bình từ lúc bị
tịch thu đến nay đã tăng lên hàng trăm lần. Hay đòi những thứ mà trong Thỏa
thuận ở Singapore trước đây không có như: đòi tiền bồi thường thiệt hại khi bị
giam giữ bất hợp pháp theo án lệ quốc tế, và các tài sản có thể đem lại lợi
nhuận sau 20 năm của ông Bình, bồi thường tổn thất về tinh thần sau hàng chục
năm, chi phí thuê luật sư v.v..
Cái này gọi là “không chịu đền 1 theo cam kết ban đầu, cuối cùng
tòa xử phải đi đền 10”.
Lỗi thứ hai, Chính phủ đã thúc đẩy ông Bình đi kiện.
Lưu ý rằng việc Chính phủ cam kết trả lại tài sản “hợp lý” cho ông
Bình theo như Thoả thuận tại Tòa trọng tài Singapore vào năm 2006 không phải là
một bản án được phán quyết của Tòa Trọng tài Singapore, mà nó chỉ là sự thỏa
thuận riêng tư giữa ông Bình với Chính phủ Việt Nam dưới sự hòa giải của Tòa
trọng tài. Nói dễ hiểu sự thỏa thuận này được thiết lập ở giai đoạn “tiền tố
tụng” – tức tòa trọng tài chuẩn bị xử, 2 bên đã đồng ý thỏa thuận tự cam kết
giải quyết với nhau thì Tòa sẽ ngưng xử. Vì vậy, thỏa thuận này sẽ không được xem
là một bản án của Tòa trọng tài để được áp dụng hình thức chế tài được hỗ trợ
thực hiện bởi bên thứ ba.
Có lẽ không có chế tài bởi bên thứ ba là lý do để
Chính phủ “lơ là” không thực hiện đầy đủ cam kết của mình đối với ông Bình, và
nó giải thích cho vìệc ông Bình sau này nói rằng mình đã bị lừa là vậy. Thực tế
là ông Bình không thể nhờ một bên thứ ba chế tài Chính Phủ VN để thi hành cái
Thỏa thuận đã ký ở Singapore. Vì vậy không còn cách nào khác ông Bình phải đi
kiện lại ra Tòa trọng tài nhằm có một bản án chính thức để đảm bảo cho sự chế
tài được hỗ trợ bởi bên thứ ba.
Rõ ràng việc ông Bình là một công dân Hà Lan khởi kiện chính phủ VN
ra tòa, tòa thụ lý xét xử theo thủ tục tố tụng là một bất lợi rất lớn cho chính
phủ VN vì Chính phủ hầu như không có cửa thắng kiện trong vụ việc này.
Thắng sao được khi Hiệp định Khuyến khích và Bảo hộ Thương mại Đầu
tư giữa Việt Nam-Hà Lan, tại điều 6 nêu rõ: “không một Bên ký kết nào được
thực hiện bất kỳ biện pháp nào để tước đoạt trực tiếp hoặc gián tiếp những đầu
tư của các công dân bên kia“. Gỡ sao được khi có sự vi phạm lộ liễu và quá
rõ ràng như vậy.
Lẽ ra, nếu Chính phủ nhận định sáng suốt hơn thì thấy rõ cửa thắng
duy nhất cho Chính phủ trong vụ này là nằm ở giai đoạn Hòa giải với ông Bình,
để qua hình thức này thể có thương lượng hạn chế thấp nhất số tiền phải bồi
thường.
Nhưng việc không thực hiện đầy đủ các cam kết ở giai đoạn Hòa giải với
ông Bình trước đây, đã làm cho cửa thắng của Chính Phủ tự khép lại, khi ông
BÌnh yêu cầu mở phiên tòa và xử theo tố tụng.
Khi bản án được xét xử theo thủ tục tố tụng được Tòa Trọng tài ở
Paris đưa ra, nó sẽ có giá trị thi hành ở hơn 150 quốc gia đã tham gia ký kết
Công ước New York 1958 công nhận và thi hành phán quyết của Tòa trọng tài. Khi
thua kiện, mà Chính phủ không tự nguyện thi hành bản án trả tiền bồi thường
theo phán quyết của Tòa, thì luật sư của ông Bình sẽ canh me tiền và tài sản
của Chính phủ VN nằm trên lãnh thổ của 150 quốc gia này, là họ có quyền yêu cầu
Tòa án ở quốc gia ấy phong tỏa tài sản và nhờ thi hành bản án của Tòa trọng
tài.
Luật sư của ông Bình không dại gì nhờ mấy tòa án quốc gia đã tham
gia Công ước như Trung Quốc, Lào hay Cambodia thi hành án mà chắc chắn họ sẽ
chọn các quốc gia có nền pháp quyền, tòa án hoàn toàn độc lập với thể chế chính
trị như tòa án ở các quốc gia thuộc EU, Mỹ, Úc, hay Canada… Tòa án ở các quốc
gia này họ sẽ “đè ra vặt” không thiếu một xu.
Hết cứu!
Thử hỏi một quốc gia đang trên đường hội nhập quốc tế, mà để xảy ra
những vụ việc như vậy có đáng trách và đáng xấu hổ không? Nếu ông bà lãnh đạo
nào đã làm ẩu trong vụ này tự bỏ tiền túi ra đền thì cũng chẳng có gì đáng
trách, đằng này họ cứ moi tiền từ ngân sách nhà nước – là tiền do người dân
đóng góp để bồi thường. Thế mới đau!
Phạm Lê Vương Các (FB)
__._,_.___